Haïti adhère au Réseau GlobE dans la lutte contre la corruption
Nan anpil relasyon, patnè yo konn pran plezi nan voye foto kò yo, foto “entim” youn bay lòt. Se yon pratik ki la depi kèk tan. “Nudes”, foto seksi, foto seksyèl, se diferan fason yo kapab rele pratik sa a. Si anpil moun pran plezi nan fè sa, plizyè lòt toujou retisan swa paske yo pa pran plezi ladan l oswa paske yo pè pou foto yo pa pran lari, sa ki konn souvan rive anndan sosyete nou an kote pou yon rezon kèlkonk moun pa konnen, gen anpil “nudes” kèk pèsonalite, tankou “atis” yo jis lage sou rezo yo san volonte moun ki konsène a. Ted’Actu te panche l sou sijè sa nan yon ti bat bouch ak jiris Joam Baptisné epi sikològ Gabriel Emmanuel te touche aspè mantal ka difisil sa.
Lejislasyon Ayisyèn nan pa trete kesyon krim sou entènèt
Pa gen okenn lwa ki trete zafè krim sou entènèt nan peyi Dayiti daprè jiris la ki site yon prensip jiridik ki di “nullum crimen nulla poena sine lege” ki vle di “pa gen krim, pa gen pèn san lwa”.
Jiris la deplore absans volonte pou bay peyi a yon lwa ki trete kesyon sa li jije ki fè anpil mal nan sosyete a.
Yon lòt bò, Joam Baptisné pale sou kèk ka ki kapab prezante tankou si viktim nan ap viv nan yon peyi ki pini krim sou entènèt epi “bouwo” a ap viv an Ayiti. Pou ka sa li prezante prensip jiridik ki di “locus regit actum” ki vle di “kote aksyon an fèt la se lwa peyi a k ap aplike nan dosye a” sof si li ta yon krim transnasyonal oubyen entènasyonal.
Kisa ki ka fèt si yo dekouvri moun ki lage foto ak videyo yo ?
Joam Baptisné touche pwen sa kote si ka sa ta rive prezante, viktim nan ka deside atake moun ki dèyè aksyon sa, pou sa ki rele “abus de confiance” osinon “violation de vie privée”.
“Nan ka sa, se jij k ap tande dosye a k ap deside sou pèn akize a si toutfwa gen bon jan prèv ki montre li koupab”, daprè jiris la ki pale de “peine délictuelle” nan ka sa.
Toujou daprè li, jij la kapab menm egzije koupab la peye yon amann epi dedomaje viktim nan pou tò li ta koze a.
Aspè mantal yon viktim krim sou entènèt
“Rezo sosyo yo vin plis prezan nan lavi nou chak jou ki pase. Anpil moun itilize l pou travay, pou antre lajan, konsa tou gen lòt moun ki itilize l pou nwi lòt moun”, se konsa sikològ Gabriel Emmanuel te chwazi kòmanse ti bat bouch nou te gen avèk li a.
Lè yon moun jis rete epi l tande gen yon zen k ap bouyi kote l se prensipal aktè a, epi l tande y ap di : “Nudes entèl deyò wi”, sa ka pwovoke anpil bagay lakay li tankou chòk, li ka wont, li ka santi l koupab epi estrès ka anvayi l.
Dekouvri foto w oswa videyo w sou rezo yo kapab boulvèse lavi yon moun totalman daprè sikològ la .
“Nan ka sa, moun nan gen lenpresyon yo antre nan espas entim li, se kòmsi yo te vyole l. Mantalman lè yon moun fin sibi yon krim sou entènèt, li gen anpil laperèz, li pè sa y ap di, li kapab vin gen kèk sentom depresyon, li ka vin gen twoub konsantrasyon” daprè Gabiel Emmanuel ki kontinye pou l di “ensidan sa ka pouse moun nan konsome kèk dwòg, li ka vin gen difikilte pou l regle aktivite li te konn abitye fè chak jou. Viktim nan ka vin manke valorize tèt li.”
Opinyon yo toujou anpil lè “Nudes” yon pèsonalite pran lari kote anpil fwa se yon ansyen mennaj, yon zanmi, yon moun ki nan antouraj li oswa yon ansyen “sexfriend” ki pataje yo. Yo rele pratik sa “RevengePorn”.
Anpil fwa se jalouzi ak fristrasyon ki konn pouse yon moun poze aksyon sa, sa se yon lòt sijè n ap gen pou n trete nan yon lòt atik.
